Türkiye Muhtarlar Konfederasyonu Genel BaÅŸkanı Hüseyin Akdeniz bir mesaj yayınlayarak tüm muhtarların gününü kutladı.
Akdeniz mesajında ÅŸunları ifade etti; ‘’Muhtarlık müessesinin kuruluÅŸ günü olan 19 Ekim tarihi, 19 Ekim 2015 tarihinde çıkarılan genelge ile ‘’Muhtarlar günü’’ olarak kutlanmasına karar verilmiÅŸti. Dolayısıyla bu yıl Muhtarlar Günü’nün üçüncü yılını kutluyoruz.
Bu günün ‘’Muhtarlar Günü’’ ilan edilmesinde baÅŸta CumhurbaÅŸkanımıza, Hükümetimize, Gazi Meclisimize, Ä°çiÅŸleri Bakanlığımıza ve genelgenin yayınlanmasında emeÄŸi geçen Türkiye Muhtarlar Konfederasyonumuza ÅŸükranlarımızı sunuyoruz.
Yerel yönetimler, gerek demokratik hayatta oynadıkları roller, gerekse kamu hizmetlerinin halka sunulmasında ve eriÅŸiminde yüklendikleri fonksiyonlar sebebiyle yerel halkın yönetime katılmasının ilk aÅŸamasıdır. Yerel yönetimlerin en küçük birimi köy ve mahalle yönetimleridir.
Muhtar kelime anlamı itibariyle; Türk toplumunun tarihsel-geleneksel nitelikleri ile ortaya çıkmış bir kavramdır. BaÅŸka bir deyiÅŸle; söz sahibi, seçilmiÅŸ, eren, ihtiyar anlamı da taşımaktadır.
Nasıl siyasi partilerimiz demokrasimizin vazgeçilmez unsurlarıysa, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün dediÄŸi gibi ‘’Muhtar da demokrasinin temel taşıdır.
Muhtarlık müessesesi 1829’dan günümüze188 yıllık bir tarihe sahiptir. Genel ve yerel sorunların ilgili kuruluÅŸlara iletilmesinden köprü rolü oynayan muhtarlık Osmanlıdan Cumhuriyete taşınan önemli bir yerel yönetim birimidir.
Türkiye’de 18 329 köy ve 32 044 mahalle muhtarlığı olmak üzere 50 373 muhtar görev yapmaktadır.
Muhtarlarımız bir yandan Köy ve Mahalle sakinlerinin devlet kurumlarıyla iliÅŸkilerinde aracı bir rol oynarken, diÄŸer yandan da çaÄŸdaÅŸ kamu yönetimi anlayışının en temel gereksinimlerinden biri olan katılımcılığın saÄŸlanmasında önemli bir görevi yerine getirmektedir.
Muhtarlara mevcut 76 deÄŸiÅŸik kanunda, toplam 340 madde de görev verilmektedir. Görev ve sorumluluÄŸu olan muhtarların hiç yetkisi olmaması düÅŸündürücüdür.
Bugün bakıldığında 93 yılık köy kanunu ve 73 yıllık mahalle kanunun ile sorunlara çözüm üretmeye çalışan bir muhtarlık müessesi görüyoruz.
Yerel yönetimlerin en küçük birim olan muhtarlığın belki özlük hakları sorunu çözüldü, ancak hizmet edebilirlik alanı her geçen gün daha da daraltıldığı görülmektedir.
Mevcut köy kanunu ve mahalle kanunu ile sorunlara aracılık yapmamız mümkün gözükmüyor. O halde köy ve mahalle kanunu yeniden tanımlanmalı, büyükÅŸehirler içinde mahallelerin ve yöneticilerinin çalışma alanları yeniden düzenlenmelidir.
Yerel yönetimlerin görev ve yetkileri hizmet bütünlüÄŸü açısından birbirine entegre edilerek kamu hizmetlerinin idari ve mali özerklikleri içinde sunulması saÄŸlanmalıdır.
Mahalle muhtarları kendi mahalleleriyle ilgili, belediyelerin stratejik plan yapım süreçlerinde, ihtisas komisyonlarında (Ä°mar ve bayındırlık, çevre ve saÄŸlık, plân ve bütçe, eÄŸitim, kültür, gençlik ve spor), meclis toplantılarında, mahallelerine iliÅŸkin görüÅŸ ve yaklaşımları iletebilmeleri ve belediyenin, mahalleleri ilgilendiren konularda, ilgili mahalle yönetimlerini muhatap alma zorunluluÄŸu yasal hale getirilebilir.
Belediye Meclisi kararlarının mahalle muhtarlıklarında ilan edilmesi, meclis gündeminin önceden mahalle halkına duyurulması ve sakinlerin toplantıları izlemeye davet edilmesi, kent yönetimine ve yaÅŸamına bilinçli katılım imkânı saÄŸlayabilir.
Mahallenin, merkezi ve yerel iÅŸlevleri birlikte yürüten özgün konumunu sürdürmesi öngörülmelidir.
Mahalle, politik temsiliyete dayalı bir yönetim yapısı içinde deÄŸil, ortak yaÅŸam algısının, bir arada yaÅŸamanın gerektirdiÄŸi öz saygı, hak ve sorumluluk bilincinin geliÅŸtirilmesine dönük bir kamusal alan olarak yapılandırılmalıdır.
Demokrasinin kılcal damarları olan muhtarların bu özel gününde kısa da olsa bazı sorunlara deÄŸinmek gerektiÄŸi düÅŸüncesindeyim. Dolayısıyla;
-2972 sayılı kanun çerçevesinde muhtarlık seçimlerine adaylık usulü getirilmelidir.
-5393 Sayılı Belediye kanunun 9. Maddesinde değişikliğe gidilmeli, maddedeki muğlak ifadelerin yerine daha somut ifadeler konulmalıdır.
-Muhtarın mahalleyi ilgilendiren konuların görüÅŸüldüÄŸü ihtisas komisyonlarına katılması saÄŸlanmalı ve bu komisyon kararlarında muhtarlara oy hakkı tanınmalıdır.
-5490 sayılı Nüfus hizmetleri kanununda deÄŸiÅŸiklik yapılarak Muhtarlar tarafından düzenlenecek bir belge ile adres kayıt iÅŸlemlerinin yapılması saÄŸlanmalıdır.
-Muhtarların saÄŸlıklı örgütlü yapıya kavuÅŸturulması için Türkiye Muhtarlar BirliÄŸinin kurulmalıdır.
Bu saydığımız sorunlar, bugün muhtarlık müessesinin içinde bulunduÄŸu ciddi sorunlardır. ÇaÄŸdaÅŸ muhtarlık anlayışının benimsenmesi bu sorunların ortadan kaldırılmasıyla mümkündür. Muhtarlığın 188 yıllık Merkezi/Yerel idareyi temsil eden kurumları arasında siyasal barışın saÄŸlandığı tek müessese olduÄŸu unutulmamalıdır. Çünkü temsil ettiÄŸi gücü Türkiye Cumhuriyetindeki Mührü’ünden alan bu müessese siyasallaÅŸmamış tek çözüm merkezidir.
Bu nedendir ki; seçmen muhtarının 24 saat kapısını çalabileceÄŸi, ‘’siyasal’’ deÄŸil çözüm merkezi olduÄŸunu bildiÄŸi bu kurumu kendisine daima yakın hissetmektedir. Keza bizlere göre dünyada örneÄŸi olmayan en önemli iÅŸlevi de, genel/yerel idare arasındaki, iÅŸ yükünü çoÄŸaltacak ve zaman zaman çatışma yaratacak ortamlardan uzak, vatandaÅŸla devlet kurumlarını karşı karşıya getirmeyen aracı kurum olarak bu sistemde yerini almıştır.
Türkiye’nin getirdiÄŸi yenilikler, sosyo-ekonomik ve teknolojik geliÅŸmeler, hızlı ÅŸehirleÅŸme ve yerinden yönetim ilkesinin içinde deÄŸerlendirilmesi gerektiÄŸinde vatandaÅŸa en yakın birimlerce sunulacak hizmetlerin katılımcı, çaÄŸdaÅŸ ve eÄŸitimli bir ÅŸekilde mahalle sakinini sosyal ve kültürel iliÅŸkilerin geliÅŸtirilmesi ve kültürel deÄŸerlerin korunması yönünde muhtarlar yeni vasıfları yakalamanın ve kendi kabuÄŸunu kırmanın geliÅŸimini yaratmak zorundadırlar.
Bu duygu ve düÅŸüncelerle bu müessesede görev yapmış arkadaÅŸlarımızı sevgiyle anıyorum. Ayrıca bugün aramızda olmayan, bu müesseseye hizmet etmiÅŸ ebediyete göç eden muhtarlarımızı da rahmet ve minnetle anıyorum. Ve tüm muhtarlarımızın 19 Ekim Muhtarlar Gününü kutluyor baÅŸarılarının devamını diliyorum.’’ dedi. Son Düzenlenme PerÅŸembe, 04 Ocak 2018 08:44